Vintage Vuurkracht: Magirus
In Nederland zijn gelukkig verschillende Magirus-autospuiten uit de jaren 30 van de vorige eeuw bewaard gebleven en zorgvuldig gerestaureerd. Ook in Middelburg beheert Stichting Magirus 1931 zo'n uniek historisch voertuig. Dit bijzondere voertuig heeft een rijke geschiedenis.
Geschiedenis
De aanschaf van de Magirus-brandweerwagen vond plaats na een grote reorganisatie van de brandweer in Middelburg. Deze reorganisatie was nodig door een grote brand in de binnenstad op 7 december 1929. Tijdens die brand ging een groot deel van de Lange Delft in vlammen op. Al voor deze ramp bleek het beschikbare brandweermaterieel vaak niet genoeg. Regelmatig moesten korpsen uit omliggende plaatsen te hulp schieten. Bij de brand van 1929 werden zelfs brandweerkorpsen uit Bergen op Zoom, Roosendaal, Breda, Rotterdam en Den Haag ingeschakeld.
Bij de reorganisatie werd niet alleen de Magirus aangeschaft, maar ook een Ford-brandspuit (gefinancierd door de inwoners van Middelburg) en een Chevrolet-autoladder met een handbediende Magirus-ladder. De Magirus zelf, met het Zeeuwse kenteken K-9909, werd in 1930 gebouwd in Ulm, Duitsland, en in 1931 geleverd. Het voertuig werd gestald in een garage aan de Sint-Janstraat, die kort daarvoor was gebouwd.
De Magirus was zeer modern en luxe uitgerust. Hij had een 70 pk Maybach-motor met magneetontsteking en een cilinderinhoud van 4562 cc. Het pompmechanisme en de opbergkasten waren speciaal aangepast aan de wensen van de Middelburgse brandweerleiding. Een unieke aanpassing was de keuze-afsluiter van de pomp, ontworpen door de heer E. Visscher, directeur van de Middelburgse machinistenschool en ondercommandant van de brandweer. Dit onderdeel leek daardoor op een scheepstelegraaf.
Oorlogsgeweld
Tijdens de meidagen van 1940 werd Middelburg zwaar getroffen door bombardementen en beschietingen. De Magirus moest hard werken om de vele branden te blussen. Dit werk werd bemoeilijkt door granaatinslagen, luchtaanvallen en de evacuatie van de stad. Kleine branden konden daardoor uitgroeien tot grote vuurzeeën. De brandweer had in deze tijd de beschikking over twee autospuiten, drie motorspuiten en drie babyspuiten. Dit was niet genoeg, dus hulp kwam uit veel Zeeuwse gemeenten. Uiteindelijk werkten zo’n 350 brandweerlieden, 70 burgers en militairen samen, met 7 autospuiten, 14 motorspuiten en 5 handspuiten. De grootste bijdrage van de Magirus was tijdens de grote brandramp op 17 mei 1940, waarbij bijna de hele binnenstad werd verwoest. In het rapport over het materieel staat dat de Magirus onafgebroken werkte van 17 mei 10.30 uur tot 20 mei in de ochtend. Tijdens deze dagen raakte de Magirus beschadigd: slangen en een haspel gingen kapot, en een granaatinslag beschadigde de pomp. De radiator en voorruit werden doorboord door mitrailleurkogels. In november 1944, tijdens hevige gevechten in Zeeland, bleef de Magirus actief. Toen de stad op 6 november 1944 werd bevrijd, reed de Magirus door de straten om de bevrijding aan te kondigen.
Na de oorlog
Na 25 jaar dienst werd de Magirus in 1955 niet langer als eerste uitrukwagen ingezet. Tot 1965 bleef de wagen nog actief in gebruik, daarna werd hij overgedragen aan de jeugdbrandweer. Zij knapten het voertuig op en gebruikten het voor demonstraties. Dit zorgde ervoor dat het publiek de Magirus kon blijven bewonderen. In 1970 werd de Magirus verkocht aan een particulier in Middelburg. Groot was de verrassing toen het voertuig in 1987 werd teruggevonden in een showroom in Dongen, te koop voor 35.000 gulden.
Behoud van de Magirus
Om de Magirus voor Middelburg te behouden, richtten brandweerlieden de Stichting Magirus 1931 op. Dankzij donaties van brandweerlieden, de gemeente, bedrijven en particulieren, en acties zoals rommelmarkten en een stickeractie, kon de Magirus in mei 1987 worden teruggekocht. Het voertuig werd direct ingezet tijdens de bevrijdingsfeesten op 5 mei 1987. Vandaag de dag staat de Magirus in de kazerne aan de Stromenweg. Een groep vrijwilligers werkt actief aan het behoud van dit unieke erfgoed. Het onderhouden van zo’n historisch voertuig is een uitdaging, maar het belang van dit stukje geschiedenis voor Middelburg blijft groot.
